tien teen o dau ra ma co

Mua sắm quần áo, đi sinh nhật bạn bè, ăn vặt ngoài phố…, teen cũng có không ít khoản cần tiêu pha. Nhưng thực sự thì bây giờ teen có những “nguồn” tiền tiêu vặt nào vậy?
Ở nhiều nước, tiền tiêu vặt của Teen được coi như một khoản chi “hợp pháp” trong gia đình. Teen được bố mẹ quy định một mức chi tiêu nhất định trong một tháng và cho teen tự quản lý số chi tiêu đó. Nhưng tại Việt Nam, mặc dù nhu cầu chi tiêu của Teen là có thật, cho con tiền tiêu vặt vẫn chưa phải là một thói quen của gia đình Việt. Vậy tiền tiêu vặt của Teen ngày nay ở đâu ra?
“Rút ruột” công trình
Đối với nhiều teen, tiền tiêu vặt không phải là một khoản chi có thể xin “công khai” như tiền đóng học, tiền mua bút, sách vở, quần áo…Chính vì vậy, nguồn tiền tiêu vặt của những teen này chủ yếu là “rút ruột công trình” của những khoản trên. L (năm nay lớp 9) tâm sự:”Mình lớn rồi nên cũng có nhiều khoản phải chi, mình cũng chả xin được một khoản tiền nhất định nào cả, hầu hết là lẻ tẻ thôi. Tiền mua sách vở thừa vài chục, đi mua quần áo thì mua bớt đi 1 cái áo là có tầm hơn 100k, đi chợ hộ mẹ thì mẹ cũng chả bao giờ hỏi tiền thừa…”. Nhờ những nguồn thu “không được sổ sách hóa” kia, nhiều bạn cũng như L, có được một khoản tiền để tiêu vặt trong tháng.
T.A (trường Q.T), một học sinh lớp 10 cũng có cách kiếm tiền tiêu vặt như L, cho biết:”Cách đó bấp bênh lắm bạn ạ. Có tháng có tháng không. Đâu phải lúc nào cũng đi mua này mua kia đâu mà thừa với mứa. Chi tiêu dè sẻn tiết kiệm thì cũng tàm tạm”.
“Thu nhập” công khai
Trái với trường hợp của nhiều teen như L và T.A, một bộ phận teen bây giờ may mắn được cha mẹ cho tiền tiêu vặt công khai. Nhưng dù là cho công khai cũng năm bảy loại.
Đầu tiên là những teen được cha mẹ chủ động cho tiền theo tháng, cũng giống như chuyện đóng tiền học, tiền sách vở vậy. Ở nhà M, dù không ai quy ước với ai, nhưng cứ đầu tháng, bố hoặc mẹ M đều chủ động đưa cho M một khoản tiền nhất định cùng tiền học.”Nếu có việc gì nhỡ ra còn tiêu”-“Mẹ mình hay nói thế” M tâm sự. Tất nhiên M cũng thừa thông minh để hiểu rằng đây là số tiền tiêu vặt cha mẹ tin tưởng nên cho M để M chủ động. Cũng nhờ đó mà M chi tiêu rất hợp lý.
Cũng được bố mẹ cho tiền, nhưng khác với M, Đ- lớp 11, lại có một nguồn “thu nhập” khá bấp bênh. Bố mẹ Đ không cho tiền đều đều hàng tháng mà cho tùy hứng.”Có lúc thì một tháng cho 2 3 lần. Có lúc thì cả tháng không cho. Có hôm tự nhiên bố gọi ra cho 100k” – Đ cho biết. Những trường hợp như Đ cũng không phải hiếm. Một số phụ huynh bây giờ đã hiểu hơn vấn đề chi tiêu của Teen nhưng vẫn chưa coi nó như một khoản bất di bất dịch.
Một trong những “phân nhánh” của việc cho tiền tiêu vặt công khai xảy ra ở một phần những gia đình giàu có. Do có điều kiện về tài chính, nhiều gia đình bây giờ cũng thoải mái với con trong chuyện tiêu pha. N.A- con một giám đốc ở HN nay đã đi du học cho biết:”Chuyện cho tiền tiêu vặt là chuyện hiển nhiên rồi. Còn cho thế nào thì cũng khó nói cụ thể lắm. Nhà mình có điều kiện, cha mẹ khá thoải mái trong chi tiêu. Mỗi lần ra đường, bố mẹ đều đưa tiền kẻo nhỡ có việc gì phải dùng đến. Ngày thường cha mẹ cũng khá dễ tính trong chuyện cho tiền tiêu vặt.” Khoan nói tới tác động tiêu cực hay tích cực, nhưng quả thực được sinh ra trong những gia đình có điều kiện như N.A thì chuyện tiền nong cũng dễ dàng hơn nhiều.
Thu nhập “ngầm”
Nhiều teen, đặc biệt là các teen boy, do gia đình không cho tiền tiêu vặt, hoặc cho nhưng “chả bõ bèn gì”, nên đã thường xuyên chơi đề, cá cược bóng đá, đánh bạc ..để có tiền.”Hai cụ cho mỗi tháng 100-200k, mình tiêu vài ba ngày là hết. Không làm mấy con lô có mà đói.”- T-một học sinh có thâm niên đánh đề từ hồi lớp 7 cho biết.
Hay như N, tuy là con gái, những cũng thường xuyên…cá cược bóng đá và đánh đề. N thực sự cũng mê bóng đá. Hồi bé, những trận đấu ngoại hạng Anh đến với N cũng như những bộ phim hoạt hình hay chương trình ca nhạc. Nhưng sau này, N thường xuyên đem những trận đấu ra cá độ với tụi con trai để có tiền. Có lúc N cũng đánh đề đánh lô.” Bố mẹ mình chả cho tiền tiêu bao giờ. Mình cũng chả dám xin. Mỗi tháng ăn vài con cũng đủ dùng” N cho biết.
Tự kiếm tiền tiêu vặt
Nhiều teen bây giờ sống rất tích cực, tuy còn đi học đã tự kiếm việc làm để có thu nhập, đồng thời rèn luyện bản thân. Công việc làm thêm của teen bây giờ cũng phong phú: người mẫu, stylish, viết báo, PR…Có những teen tự kinh doanh, buôn bán hàng online. Thậm chí có người nhờ đó mà giàu.
T- một người có kinh nghiệm trong việc bán hàng online cho biết:”Mình không xin tiền cha mẹ, toàn tự kiếm thôi. Vừa có tiền vừa học được nhiều, từ đàm phán chọn hàng, rao hàng, thuyết phục khách hàng…”
Hay như X- đã 1 năm nay đi viết báo.”Mình học giỏi văn nên viết báo cũng không khó lắm. Mỗi tháng mình đều có lương hẳn hoi. Số tiền đó mình tiêu một phần, để dành một phần”.
Đây xem ra là cách kiếm tiền tiêu vặt tích cực nhất của teen bây giờ.
Không có tiền tiêu vặt
Nghe có vẻ buồn cười vì từ đầu chúng ta đã nói tới chuyện “nguồn tiền tiêu vặt từ đâu ra”, thế mà lại còn có chuyện “không tiêu vặt”. Nghe có vẻ bi đát nhưng thực sự một số teen bây giờ không (được) có tiền tiêu vặt. H- lớp 10 trường T là một ví dụ. H sinh ra trong một gia đình có ba làm quân nhân. Kỷ luật ở nhà chả kém gì quân đội. Từ bé, H đã sống trong môi trường quản lý nghiêm khắc tới mức gò bó của cha. Cái gì H cũng phải đúng giờ, đúng tác phong. Việc gì cũng phải được khai báo, tiêu gì cũng phải nói với cha mẹ. “Từ bé mình hầu như chả được cầm tiền bao giờ?” “Cha mình lúc nào cũng có câu’ Tiêu gì thì bảo bố mẹ mua chứ cầm tiền làm gì?, tao có để mày thiếu thốn gì đâu’. Nói thế thì mình cũng chịu, chả dám nói gì nữa.”- H kể.
Những trường hợp như H không phải hiếm. Những khoản chi tiêu của Teen đôi khi là không tên và cũng chả thể cái gì cũng lên list nộp lại cho cha mẹ biết. Một số gia đình sợ con hư hỏng nên đã quá nghiêm khắc trong vấn đề này dù con đã lớn, và chuyện tiêu vặt là hiển nhiên.
Khác với H, L lại có cha mẹ không quá khó tính. Cha mẹ L quản con cái không có gì hơn mặt bằng chung. Nhưng L sinh ra trong một gia đình hoàn cảnh. Cha mẹ làm cật lực nuôi hai chị em học hành, ăn mặc. Thế nên dù đôi khi cần phải tiêu cái này cái kia thật nhưng L cũng không bao giờ nghĩ tới chuyện xin tiền cha mẹ.”Mình hạn chế đến mức không bao giờ phải tiêu cái gì ngoài luồng, để không phải xin tiền mẹ bao giờ cả”, “Nhà mình cũng khó khăn lắm, cha mẹ cũng đủ gánh nặng rồi!”.
Ai cũng đều cần có những khoản chi tiêu của riêng mình, không chỉ teen. Tuy nhiên, teen phải tùy thuộc vào điều kiện, hoàn cảnh của mình, để chi tiêu cho hợp lý. Một công việc làm thêm nhẹ nhàng vừa giúp bạn có thu nhập, vừa rèn luyện bản thân mình. Đừng sa vào những trò cờ bạc đề đóm để có ngày phải hồi hận vì mình đã vô tình phạm pháp mà không biết.